Bạn có tự cho mình là một người lý trí không? Bạn tin vào khả năng đưa ra quyết định của chính mình chứ? Chà, thật ra chúng ta thiếu lý trí hơn mình tưởng đấy. Não bộ được kết nối với những “lối tắt” và “nguyên tắc ngón tay cái” (loại nguyên tắc dựa trên kinh nghiệm thực tế và thực hành hơn là lý thuyết) giúp tổ tiên chúng ta sinh tồn, nhưng trong thời buổi hiện đại, những đường tắt này thường khiến chúng ta lạc lối.
May mắn thay, những sai lầm chúng ta phạm phải đều có thể dự đoán được, nghĩa là chúng được ngăn ngừa và sửa sai dễ dàng hơn. Nghệ Thuật Tư Duy Rành Mạch có thể giúp bạn thực hiện điều này. Cuốn sách này mô tả 99 loại thiên kiến nhận thức phổ biến nhất mà con người thường mắc phải, để bạn có thể học cách nhận diện chúng trong tư duy bản thân và đưa ra những lựa chọn tốt hơn.
Các lỗi nhận thức có thể có ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực. Chúng có thể nâng cao lòng tự trọng của chúng ta hoặc kể lại câu chuyện quá khứ mang tính an ủi, nhưng chúng cũng có thể để lại hậu quả tai hại trong mọi khía cạnh cuộc sống. Ví dụ, nhiều người tiếp cận thị trường chứng khoán theo phản ứng và cảm tính, thứ có thể dẫn đến những hành động vội vàng và nông nổi. Để ngăn chặn điều này, điều quan trọng là phải dựa vào các công cụ hợp lý (logic) để có thể giúp bù trừ hoặc thay thế những cảm xúc đó.
Não bộ có hai cơ chế tư duy chính: nhanh và chậm. Tư duy nhanh sử dụng những “lối tắt” giúp bạn đưa ra quyết định nhanh chóng, tự động của tâm trí, trong khi lối tư duy chậm đòi hỏi nỗ lực có ý thức, phân tích công phu và ứng dụng lý luận. Tư duy chậm giúp chúng ta kiểm soát cuộc sống tốt hơn và đưa ra những quyết định được cân nhắc kỹ lưỡng, nhưng không phải lúc nào điều đó cũng là cần thiết. Khi mức độ rủi ro không cao, tư duy nhanh thường là đủ cho chúng ta.
Điểm mấu chốt nằm ở chỗ lỗi lý luận là một vấn đề phổ biến, nhưng chúng ta có thể khắc phục được. Bằng việc học cách nhận diện những lỗi nhận thức mà mỗi người dễ mắc phải, chúng ta có thể bắt đầu đưa ra những lựa chọn tốt hơn và đạt kết quả tốt hơn. Vậy hãy tự đánh giá mức độ phi lý trí của bản thân mỗi ngày và bắt đầu tư duy rành mạch hơn!