Hành trình tìm hiểu tác động của glucose đến sức khỏe thường bắt đầu từ một đợt tăng đường đột biến. Trong quá trình glucose tăng vọt, các tế bào của chúng ta bị ngập trong loại đường này, khiến cơ thể bị viêm nhiễm và gặp phải các vấn đề sức khỏe lâu dài như bệnh Alzheimer, đục thủy tinh thể và bệnh tim. Tác giả đã sử dụng máy đo đường huyết liên tục (CGM) để theo dõi chỉ số đường huyết của mình trong suốt cả ngày, từ đó nhận ra sự phức tạp của glucose trong cơ thể mình.
Khi chúng ta dung nạp quá nhiều glucose, cơ thể chúng ta cần loại bỏ lượng dư thừa khỏi máu. Gan, cơ bắp và mỡ đóng vai trò là nơi lưu trữ, trong đó mỡ là lựa chọn lưu trữ duy nhất cho fructose. Insulin đóng một vai trò quan trọng trong quá trình này, giúp duy trì chỉ số đường huyết lý tưởng. Tuy nhiên, cần lưu ý là tình trạng glucose tăng quá mức có thể xảy ra ngay cả ở những người không mắc bệnh tiểu đường.
Việc tiêu thụ quá nhiều các sản phẩm ngọt, giàu glucose và fructose có hại vì nhiều lý do khác nhau. Chúng có thể gây ra đợt tăng đột biến fructose, quá trình này không nhìn thấy được bằng mắt thường; đồng thời gây ra sự mất cân bằng giữa các gốc tự do và các chất chống oxy hóa trong cơ thể, hiện tượng này gọi là stress oxy hóa. Quá trình stress oxy hóa diễn ra khi lượng glucose hấp thụ vượt quá số lượng mà các tế bào của chúng ta có thể sử dụng, từ đó dẫn đến việc giải phóng các gốc tự do có hại. Những gốc tự do này có thể phá hủy DNA của chúng ta, làm tăng nguy cơ mắc ung thư.
Cơ thể chúng ta phản ứng trước việc tăng đột ngột glucose bằng cách giải phóng insulin. Insulin cho phép glucose chưa sử dụng lưu trữ trong gan, cơ bắp và mỡ. Khi chế độ ăn của chúng ta quá nhiều đường, chúng ta có thể làm các cơ quan dự trữ này bị quá tải, dẫn đến việc tăng cân. Hơn nữa, fructose chỉ có thể được lưu trữ dưới dạng chất béo, khiến cơ thể tăng tích tụ mỡ.
Sự tăng vọt glucose có thể gây ra những khó chịu ngay lập tức, như bị chóng mặt, buồn nôn và kiệt sức, cùng với các triệu chứng như tim đập nhanh, căng thẳng, thèm ăn và hội chứng sương mù não. Thú vị là các yếu tố không liên quan đến chế độ ăn như nhạy cảm với caffeine, sự mất nước và giấc ngủ kém cũng có thể khiến đường huyết tăng cao.
Một bệnh thường gặp liên quan đến lượng glucose tăng là đái tháo đường loại 2. Chúng ta sẽ mắc căn bệnh này khi các tế bào trong cơ thể trở nên kháng insulin do glucose liên tục tăng cao, dẫn đến hệ thống lưu trữ glucose của cơ thể chúng ta bị quá tải.
Đường huyết tăng quá mức cũng mang lại rủi ro vượt ra ngoài thể chất. Các nghiên cứu cho thấy rằng những người có lượng glucose thường xuyên tăng cao dễ bị rối loạn tâm thần và trầm cảm hơn. Ngoài ra, những đợt tăng đường như vậy có thể góp phần gây ra các bệnh nhận thức như bệnh Alzheimer, do sự quá tải glucose trong các tế bào não gây ra hiện tượng stress oxy hóa. Thèm ăn và đói thường xuyên cũng là những dấu hiệu phổ biến liên quan đến lượng đường trong máu tăng cao, thường xảy ra trong giai đoạn suy giảm sau một đợt tăng glucose.